Niecodzienne odkrycie rolnika z okolic Kraśnika, znalazł on na swoim polu wejście do jaskini. Według specjalistów ma ona kilkaset tysięcy lat i pochodzić ma jeszcze z czasów tzw. epoki lodowcowej (plejstocenu).
Odkrycie to wywołało sporo emocji, w jego sprawie został powiadomiony Społeczny Opiekun Zabytków Powiatu Kraśnickiego dr Dominik Szulc oraz inni naukowcy. W ostatni piątek (26.03.2021), dr Dominik Szulc, archeolog prof. dr hab. Jerzym Libera z Instytut Archeologii UMCS w Lublinie, Grzegorz Mączka od Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, do tego z geomorfologiem i speleologiem wspólnie przebadali odkryty obiekt.
„Pierwotnie niewielkie zagłębienie w ziemi, które pojawiło się na Jego polu między Trzydnik Duży a Kraśnik z czasem zaczęło się poszerzać, aż w pewnej chwili ziemia się po prostu zapadła i oczom rolnika ukazał się lej, albo studnia krasowa (nie wiem, który z tych terminów lepiej tu pasuje…). Pochylona prawie pod kątem prostym, faktycznie umożliwia zejście ok. 10 m pod ziemię, gdzie położona jest niewielka jaskinia.” – napisał dr Dominik Szulc
Jak podali badacze jaskinia ma powierzchnię kilkudziesięciu metrów kwadratowych, a jej maksymalna wysokość to ok. 140 cm. Na większej jej powierzchni znajduje się jednak kilku-centymetrowa warstwa namuliska jaskiniowego. Zejście do samej jaskini jest niemal pionowe w dół, jej owalny w przekroju otwór ma wymiary ok. 100-120 cm. Jej strop jest natomiast „obrobiony na płasko”, co znamionuje pracę człowieka. Zebrana ekipa naukowców wstępnie oznajmiła, że jaskinia ma kilkaset tysięcy lat.
„Niewątpliwie metryka jaskini sięga plejstocenu (2,58 mln.-11,7 tys. lat temu), a dokładniej być może tzw. zlodowaceń południowopolskich (730-430 tys. lat temu). W tym okresie lądolód skandynawski pokrywał w różnym stopniu Wyżynę Lubelską, wchodząc nawet do Kotliny Sandomierskiej. Tereny nasze zajmowała wówczas pokrywa śnieżna o miejscowo znacznej miąższości. W okresie przejściowych zwyżek temperatur (tzw. interglacjały) nie brakowało również wody płynącej, która rozpuszczała miejscową skałę, dziś tworzącą spąg, strop i ściany jaskini. Jest to wapień organodetrytyczny, łatwo poddający się krasowieniu, powstały w trzeciorzędzie (65-1,8 mln. lat temu), a dokładniej być może epoce geologicznej zw. miocenem (23-5,3 mln. lat temu) z części twardych (kostki, muszle, skorupy) organizmów żyjących w tutejszym płytkim morzu.” – wyjaśnił dr Dominik Szulc
Z ustaleń specjalistów wynika, że jaskinia powstać miała w sposób naturalny, a dopiero później była eksplorowana przez człowieka, w celu wydobycia z niej kamienia służącego do budowy oraz krzemienia. Na jej ścianach, widoczne są liczne ślady stosowania narzędzi.
Jaskinia odkryta przez rolnika na własnym polu fot. Dominik Szulc 
Wejście naukowców do jaskini fot. Dominik Szulc 
Odkryta w okolicach Kraśnika jaskinia sprzed kilkuset tysięcy lat fot. Dominik Szulc 
Jaskinia odkryta w okolicy Kraśnika fot. Dominik Szulc
Tak naprawdę odkrycie jaskini ma wyjątkową wartość naukową, obiekty tego typu są praktycznie niespotykane na terenie województwa lubelskiego. Większość takich kopalni powstać miało na skutek działania człowieka. Jaskinie z okolic Kraśnika wyróżnia, że choć eksploatowana jako kopalnia – powstała w wyniku działań natury. Istnieje tylko jeden podobny obiekt i znajduje się w Kamiennej Górze koło Gościeradowa.
„Geomorfolodzy zwrócili uwagę na konieczność nadania jaskini nazwy własnej, co jest zwyczajem w speleologii. Przywilej ochrzczenia jaskini otrzymali jej odkrywcy – Państwo Bryczkowie. Z niecierpliwością czekamy zatem na jej nazwę.” – dodaje dr Szulc
Tak więc, odkrywca myśli teraz nad nazwą dla swojej jaskini. Natomiast priorytetem dla badaczy jest ustalić sposób ochrony jaskini i zabezpieczyć ją tak, aby można było do niej ponownie wejść w celach naukowych. Złożono już wniosek o wpisanie obiektu do gminnej ewidencji zabytków.
Najlepsze i najtańsze wykrywacze metalu na początek jak i dla profesjonalisty!
