Celtyckie złote monety sprzed 2 tys. lat odkryte w Niemczech

Mała fortuna w formie 41 złotych celtyckich numizmatów, którą z jakiś powodów ukryto około 2 tys. lat temu została odnaleziona w Brandenburgii na terenie Niemiec.

W Niemczech doszło do odkrycia skarbu złotych celtyckich monet, nazywanych potocznie „tęczowymi miseczkami”. Te dawne pieniądze, zostały wybite ponad 2 tys. lat temu. Naukowcy zgodnie mówią że „Wartość tego starożytnego skarbu musiała być ogromna”.

Szczęśliwym znalazcą jest archeolog, który prowadził poszukiwania w formie wolontariatu na terenie Brandenburgii, w północno-wschodnich Niemczech. Skarb został trafiony już w 2017 roku, jednak dopiero teraz w grudniu 2021 roku o jego odkryciu oficjalnie poinformowała minister kultury Brandenburgii Manja Schüle.

W jego skład wchodzi w sumie 41 złotych numizmatów o wysokiej próbie, ale i dużym stopniu rzadkości. Monety mają formę miseczkowatą, co zainspirowało w Niemczech powstanie dla nich określenia „regenbogenschüsselchen”, co oznacza „miseczki tęczowe”. „Nawiązywać ma to do legendy, że ​​na końcu tęczy znajduje się garnek złota. W powszechnym przekonaniu „tęczowe miseczki” znaleziono właśnie tam, gdzie tęcza dotknęła Ziemi. Nie jest wykluczone że cała legenda z garncem złota, ma związek z tym że chłopi często po deszczu znajdywali starożytne złote monety, które wypłukało na wierzch.” – powiedział Marjanko Pilekić, numizmatyk i asystent badawczy w Gabinecie Monet Zamku Friedenstein Fundacji Gotha w Niemczech, która badała skarb

Skarb został odkryty przez Wolfganga Herkta, wolontariusza archeologa z Brandenburskiego Krajowego Zarządzania Dziedzictwem i Państwowego Muzeum Archeologicznego (BLDAM), w pobliżu wsi Baitz w 2017 roku. Gdzie po uzyskaniu pozwolenia od właściciela ziemskiego na przeszukanie należącej do niego pobliskiej farmy. Herkt zauważył coś złotego i błyszczącego. „Przypominało mi się wieczko małej butelki likieru” – powiedział Pilekić. „Jednak była to złota moneta celtycka”.

Po znalezieniu kolejnych 10 monet Herkt zgłosił odkrycie do BLDAM, którego archeolodzy przeprowadzili na miejscu badania, powiększając ilość numizmatów do 41 sztuk. „To wyjątkowe odkrycie, które prawdopodobnie dokonuje tylko raz w życiu” – powiedział Herkt w oświadczeniu. „To dobre uczucie, móc przyczynić się do badań nad historią kraju dzięki takiemu odkryciu”. – dodał

Porównując wagę i rozmiar odkrytych monet z innymi starożytnymi numizmatami tego typu. Pilekić był w stanie wydatować ich wybicie na okres między 125 roku p.n.e i 30 rokiem p.n.e, czyli późną epokę żelaza. „W tym czasie główne obszary kultury celtyckiej „La Tène” (od około 450 roku p.n.e. do rzymskiego podboju w I wieku p.n.e.) zajmowały regiony dzisiejszej Anglii, Francji, Belgii, Szwajcarii, Austrii, południowych Niemiec i Czechy.” – powiedział naukowiec

Pomimo iż w Niemczech znajdowane były już tego typu monety, sami Celtowie nie mieszkali w Brandenburgii. Pieniądze musiały tam więc trafić w związku z szlakiem handlowym, rozległą siecią jaką posiadała Europa w tym okresie.

„Spośród 41 złotych monet 19 to monety znane jako statery, które mają średnicę 0,7 cala (2 centymetry) i średnią wagę 0,2 uncji (7,3 grama), a 22 to monety 1/4 staterów, które mają mniejszą średnicę 0,5 cala (1,4 cm) i średnia waga 0,06 uncji (1,8 g). Cały depozyt jest pozbawiony wizerunku na numizmatach, co oznacza, że ​​są to „zwykłe tęczowe miseczki”.”– powiedział Pilekić, który jest również doktorantem archeologii monet, pieniędzy i gospodarki w starożytności na Uniwersytecie Goethego we Frankfurcie.

Zważywszy na spójną typologię znalezionych monet, najprawdopodobniej zostały one ukryte w tym samym czasie. Zagadką jest jednak, jak drugi co do wielkości odkryty skarb „tęczowych miseczek” znalazł się w Brandenburgii i dlaczego nikt po niego nie wrócił.

„Rzadko można znaleźć złoto w Brandenburgii, ale nikt by się nie spodziewał, że będzie to „celtyckie” złoto.” – powiedział Pilekić. „To znalezisko po raz kolejny rozszerza obszar dystrybucji tego typu monet, a my postaramy się dowiedzieć, co może nam to powiedzieć, czego jeszcze nie wiedzieliśmy lub myśleliśmy, że wiemy”.

Jako ciekawostkę dodam że niewiele osób sobie zdaję sprawę, że monety celtyckie może nie tak licznie… ale były wybijane również na terenie naszego kraju. Takie mennice znaleziono m.in. w Kryspinowie pod Krakowem, czy pod Kaliszem. Poniżej możecie zobaczyć szkic formy do monet znalezionej właśnie pod Krakowem.

Najlepsze i najtańsze wykrywacze metalu na początek jak i dla profesjonalisty!