W odróżnieniu do poprzedniego wpisu tym razem opowiem wam o gigantycznych podziemiach, które zaczęto drążyć już 3500 lat temu, a na dokładkę natrafiono na naturalne jaskinie, które wykorzystano jako ciąg komunikacyjny pomiędzy poszczególnymi dzwonami.
![](https://www.zwiadowcahistorii.pl/wp-content/uploads/2019/02/IMG_4932-1-1024x683.jpg)
Początki eksploatacji złóż kredy w okolicy Beit Guvrin szacuje się na 1500 rok przed Chrystusem czyli te podziemia już za jego czasów były bardzo stare. Wydobytą kredę wypalano i powstawał wapień, którego używano w zaprawie i tynkach w powstających na powierzchni miastach. Starożytni górnicy szybko zrozumieli, że kredę najlepiej wydobywa się przez mały szybik przekuty w bardzo twardej warstwie nari, która równocześnie działała jako strop i pozwalała na drążenie bardzo dużych przestrzeni bez konieczności podpierania ich słupami.
![](https://www.zwiadowcahistorii.pl/wp-content/uploads/2019/02/DSC04562-1024x630.jpg)
Dzięki setkom lat eksploatacji powstały całkiem przyzwoitych rozmiarów podziemia. Na terenie samego parku Beit Guvrin znajduje się 800 takich jaskiń i zajmują one łącznie aż 26 hektarów. Wysokie nawet na 40 metrów i szerokie na 30 metrów dzwony tworzyły ogromne przestrzenie pod ziemią i mieszkańcy tych terenów z czasem zaadoptowali podziemia do swoich potrzeb. W podziemnych dzwonach budowano wyciskarnie oliwy, stajnie czy nawet gołębniki. Ze względu na miękkość skały ciągle drążono kolejne tunele łączące podziemia z budynkami na powierzchni. Dom rekordzisty posiadał połączenie z podziemiami o powierzchni 2000 m2 a to już całkiem spora piwnica.
![](https://www.zwiadowcahistorii.pl/wp-content/uploads/2019/02/mapka-1024x470.jpg)
Należy pamiętać, że średnia roczna temperatura w Izraelu to około 24 stopnie, a u nas tylko 8. Po części wynika z tego różnica temperatur pod ziemią, u nas cały rok 8, a w Izraelu 24 czyli całkiem spoko w porównaniu z powierzchnią na której temperatura czasami dochodziła do 40 stopni. Dzięki naturalnej klimatyzacji podziemia w tamtych rejonach świata prawie nikomu nie kojarzą się z czymś odpychającym, zimnym i mokrym. Raczej jako z przyjemnie chłodnym miejscem, które w dzień jest nawet częściowo oświetlone przez studnię w stropie.
![](https://www.zwiadowcahistorii.pl/wp-content/uploads/2019/02/IMG_4955-683x1024.jpg)
Warto również wspomnieć o bezpieczeństwie, które zapewniały podziemia i ich znajomość podczas zagrożenia nadchodzącego z powierzchni. Znane są przypadki rzymskich legionistów próbujących wykurzyć ukrywających się w podziemiach mieszkańców poprzez palenie ognisk pod ziemią. Duża część podziemi jest również ufortyfikowana – specjalnie ukształtowane tunele utrudniające przejście, możliwość ryglowanie wejść, zapadnie no i oczywiście spore zapasy oliwy i żywności.
![](https://www.zwiadowcahistorii.pl/wp-content/uploads/2019/02/IMG_4936-1-1024x683.jpg)
Przez prawie 2500 lat zbierania doświadczeń z podziemiami, lokalni mieszkańcy musieli być mistrzami swojego rzemiosła. Jestem również pewien, że mieli wiele sposobów na ukrywanie wejść do podziemi i z całą pewnością można powiedzieć, że jest tu jeszcze wiele do odkrycia. Niektóre dzwony się zawaliły ale większość z nich ciągle stoi pomimo upływu 3000 lat, a to świadczy o bardzo zaawansowanej wiedzy i bardzo prawdopodobne, że podobny poziom osiągnięto w maskowaniu obiektów. Dawni budowniczy mieli wystarczająco dużo czasu żeby drążyć naprawdę głęboko, a warstwa kredy ma około 100 metrów głębokości, co zostawia wiele miejsca na kolejne, głębsze struktury. Niestety chęć szabrowania potencjalnych skrytek i grobowców motywuje również rabusiów grobowych, którzy dzięki potędze internetu mogą sprzedawać swoje fanty na całym świecie.
Dzięki bardzo łatwej w obróbce skale i sprzyjających warunkach klimatycznych doszło do unikatowej w skali świata symbiozy ludzi z podziemiami. Pozostałe dwa miejsca w których można mówić o czymś podobnym leżą w tureckiej Kapadoki.
Teraz koniecznie zobaczcie kolejny film z wyprawy do podziemnego miasta!
Autor Kawiak Jones
It’ѕ really a cool and helpful piece of information. I am glad that you
simply shared his helpful information with
us. Please keep us up to date liҝe tһis. Thans for shɑring.