Zaczęło się od tego że Pani Agnieszka podesłała mi 1 zdjęcie pochodzące z 1920 roku z służby swojego pradziadka Stefana Kwiatkowskiego w II Plutonie 1 pułku ułanów Wielkopolskich. Początkowo wrzuciłem je jako zwykłego posta na FB, szybko jednak uznałem że historia zasługuje ta na choć trochę więcej…
II Pluton 1 pułku ułanów Wielkopolskich, szwadron kulomiotów (karabinów maszynowych) 
Zdjęcie zostało wykonane Bobrujsku (obecnie na terenie Białorusi) w maju 1920 roku
Historia 1 pułku ułanów Wielkopolskich
Historia tego Pułku rozpoczyna się już w Armii Księstwa Warszawskiego, wtedy jeszcze jako Pułk Jazdy Poznańskiej składający się z ochotników pochodzących z ziem zaboru pruskiego wziął udział w Powstaniu listopadowym.
Następny oddział ułanów nawiązujący do tradycji poznańskiej kawalerii powstał 30 grudnia 1918 podczas powstania wielkopolskiego pod komendą ppor. Kazimierza Ciążyńskiego, już jako „Konni Strzelcy Straży Poznania”, jako barwy swojego proporczyka przyjęli biel i czerwień. 14 stycznia 1919 tymczasowym komendantem konnych strzelców mianowany został ppor. Józef Lossow. Kawalerzyści złożyli przysięgę 26 stycznia 1919.
Rozkazem dziennym Nr 25 głównodowodzącego Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim 29 stycznia 1919 1. pułk strzelców konnych wielkopolskich otrzymał nazwę „1 pułk ułanów Wielkopolskich”. Dwa dni później płk Aleksander Pajewski został zatwierdzony na stanowisku dowódcy pułku.
Następnie w styczniu 1920 roku, po scaleniu Armii Wielkopolskiej z armią w kraju, pułk otrzymał nazwę „15 pułk ułanów Wielkopolskich”. W lipcu 1920 szwadron zapasowy 15 pułk wystawił 1. szwadron 115 pułku ułanów wielkopolskich oraz „1-y ochotniczy pułk jazdy wielkopolskiej Nr. 215”, który później został przemianowany na 26 pułk ułanów wielkopolskich.
Zaledwie miesiąc później 5 sierpnia 1920 na wniosek prezydenta Poznania Jarogniewa Drwęskiego pułk otrzymał nazwę „15 pułk ułanów poznańskich”. 22 października 1927 staraniem władz miasta i dowództwa pułku odsłonięto przy ul. Ludgardy w Poznaniu Pomnik Ułanów Poznańskich autorstwa Mieczysława Lubelskiego i Adama Ballenstaeda. Przedstawia on ułana, który jako święty Jerzy, godzi lancą w smoka.
15 pułk ułanów poznańskich wielokrotnie walczył o nasze granice m.in w Powstaniu Wielkopolskim. W nocy z 5 na 6 stycznia 1919 roku, jako szwadron konnych strzelców pod dowództwem ppor. Kazimierza Ciążyńskiego wziął udział w opanowaniu lotniska Ławica w Poznaniu. W nocy z 9 na 10 stycznia 1919 szwadron ppor. Ciążyńskiego przewieziony został do Gniezna, a w dniu 11 stycznia wziął udział w walkach o Szubin. W następnych miesiącach służył na różnych odcinkach frontu powstańczego.
By już 1 sierpnia 1919 wziąć udział w wojnie Polsko-bolszewickiej, wyruszając na front litewsko-białoruski w ramach 14 Dywizji Piechoty. Jego szlak bojowy prowadził przez: Mołodeczno, Małe Gajany, Mińsk, Ihumeń, Bochuczewicze i Bobrujsk, który został zdobyty 28 sierpnia. Bobrujsk stał się bazą wypadów pułku podczas walk nad Berezyną i na Polesiu do maja 1920. To właśnie tam wykonano pamiątkowe zdjęcie II Plutonu. W tym okresie żołnierze dorobili się u bolszewików przydomku rogate, czerwone czorty (czerwony to kolor otoku rogatywek). W tym okresie Pułkiem dowodził ppłk Władysław Anders (mianowany później na Generała dywizji Polskich Sił Zbrojnych) i to właśnie pod nim służył Stefan Kwiatkowski – pradziadek wspomnianej Pani Agnieszki. W maju 1920 roku 1 pułk ułanów Wielkopolskich brał udział w zatrzymaniu ofensywy radzieckiej 16 Armii biorąc do niewoli znaczą część żołnierzy nieprzyjacielskiej brygady kawalerii. Jak wspomina prawnuczka Pana Stefana – byli to ludzie ulepieni z innej gliny.
Na zdjęciu młody Stefan Kwiatkowski, w wieku zaledwie 13 lat. 
Zdjęcie wykonane w modnym stylu z tamtych lat – pocztówki.
W lipcu 1920 wskutek radzieckiej ofensywy wojska polskie zostały zmuszone do odwrotu. Pułk osłaniał odwrót swojej macierzystej dywizji. Podczas walk pod Iwachnowiczami 29 lipca ranny został dowódca – ppłk Anders. Podczas kontrofensywy polskiej 16 sierpnia Pułk zasłynął przełamując obronę radziecką pod Maciejowicami.
Kolejne walki stoczył podczas Bitwy nad Niemnem. Następnie w drugiej połowie września 1920 kawalerzyści walczyli pod Międzyrzeczem, Zelwą i Snowami, a ostatnią miejscowością jaką zajęli żołnierze był Mińsk, z którego wycofano się na zachód po podpisaniu zawieszenia broni.
16 stycznia 1921 pułk wkroczył do Poznania pod dowództwem Władysława Andersa, który ponownie objął to stanowisko jesienią. Za zasługi podczas wojny wszystkie pułki 14 Dywizji Piechoty zostały odznaczone krzyżem Virtuti Militari. Dekoracji sztandaru dokonał marszałek Józef Piłsudski 22 kwietnia 1921 roku.
W kampanii wrześniowej pułk wziął udział w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii wchodzącej w skład Armii „Poznań”.
Kolejne zdjęcie Stefana Kwiatkowskiego, w Wólce Tatrzańskiej 
Zostało wykonane dokładnie 23 sierpnia 1930 roku w Zakopanem
Historia Stefana Kwiatkowskiego
Nasz bohater urodził się 28 listopada 1901 roku w Dobiesławicach w powiecie inowrocławskim. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, 28 grudnia 1918 roku wziął udział próbie zdobycia Poczty w Inowrocławiu. Następnie brał udział w zdobywaniu Inowrocławia 5 i 6 stycznia 1919 roku. Wstępuje na stałe do W.P. i bierze udział w walkach pod Gniewkowem, Złotnikami Kujawskimi, Brzozą, Trzcińcem, Łabiszynem. 27 stycznia 1921 zostaje zwolniony z wojska i powraca do Inowrocławia, tam zaczyna pracować na PKP przez okres Polski Sanacyjnej.
W czasie okupacji pracował nadal na PKP w Inowrocławiu aż do 20 stycznia 1945 roku. W kwietniu 1945 roku przyjeżdża do Malborka, jest jednym z organizatorów uruchomienia parowozowni w Malborku, piastując stanowisko Kierownika Wydziału Kadr. W 1948 zostaje przeniesiony na stanowisko Inspektora Pożarnictwa Oddziału PKP Tczew, gdzie pracuje do 1963. Na skutek choroby zostaje przeniesiony na emeryturę.
Pracował również w malborskim zamku jako przewodnik, znacznie ułatwia mu to umiejętność płynnego posługiwania się językiem niemieckim. Uchwałą Rady Państwa nr: 03.29-0.173 z dnia 1971-03-29 został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. W 1972 roku został mianowany na stopień podporucznika. Zmarł natomiast 10 października 1984 roku. Ten krótki artykuł dedykuję jego wnuczkom Beacie i Krystynie oraz prawnuczce Agnieszce.
Mam nadzieję że ten krótki artykuł zachęci Was do przeglądnięcia szuflad ze starymi zdjęciami swoich krewnych. Pokazując jak z pojedynczego zdjęcia rodzi się piękna historia, którą często może warto podzielić się też z innymi. Jeśli posiadacie więc podobne pamiątki i chcecie podzielić się nimi… to podsyłajcie je śmiało na adres mailowy kontakt@zwiadowcahistorii.pl Możecie też skorzystać z formularza kontaktowego, który jest dostępny na naszej stronie.
Chcesz nas wesprzeć? Wejdź na nasz sklep i kup kubek, koszulkę czy inny produkt naszej marki.
