Mur oporowy placu przed pomnikiem 3 Dywizji Strzelców Karpackich w masywie Monte Cassino jest w bardzo złym stanie. Przyczyną problemu jest brak systemu odprowadzającego wodę – ustalili inżynierowie z Wojskowej Akademii Technicznej. Ich ekspertyza budowlana pozwoli na dalszą konserwację i odbudowę kamiennego zabytku.
Naukowcy z Wydziału Inżynierii Lądowej i Geodezji WAT pojechali do Włoch aby ustalić, co spowodowało uszkodzenia muru, jak duże są te uszkodzenia, i jak je naprawić z zachowaniem oryginalnego charakteru zabytku, zajmującego szczególne miejsce w historii Polski.
Wszelka naprawa – bez usunięcia przyczyny powstania tych uszkodzeń – nie miałaby sensu” – zastrzega ppłk dr inż. Ryszard Chmielewski, który będzie nadzorował podjęte na nowo prace konserwatorskie muru. Współautorem ekspertyzy jest dr inż. Leopold Kruszka z tego samego wydziału. Ekspertyzę fachowców z WAT zaakceptował dr hab. Janusz Smaza z Pracowni Konserwacji i Restauracji Rzeźby Kamiennej i Elementów Architektury Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Eksperci ocenili, że wskutek braku systemu odprowadzającego wodę, wypłukała ona spoiny wiążące elementy muru. Jego powierzchnię porastają mchy i porosty, które powodują niszczenie zewnętrznej warstwy kamieni. Miejscami fragmenty muru uległy całkowitemu zawaleniu.
Naukowcy rekomendują pilną naprawę muru. Ich zdaniem należy przede wszystkim oczyścić podłoże przy murze i naprawić uszkodzone słupki. Luki między kamieniami powinno się wypełniać stopniowo poprzez iniekcję objętościową muru zaprawą naprawczą. W miejscach, gdzie mur się zawalił, trzeba będzie odtworzyć go całkowicie, z zachowaniem pierwotnego układu kamieni. Przewidziane jest też wstawienie dwóch koryt odwadniających. Miałyby one biec wzdłuż schodów prowadzących do pomnika oraz wzdłuż samego muru.
![Monte Cassino, fot. Ryszard Chmielewski, WAT](https://naukawpolsce.pap.pl/sites/default/files/inline-images/Monte%20Cassino.jpg)
Naukowcy zaznaczają, że konserwacja kamiennych zabytków jest zawsze bardzo pracochłonna i kosztowna. Do naprawy muru zaplanowano wykorzystanie materiałów produkowanych we Włoszech. Materiały do renowacji zabytkowych konstrukcji z kamienia tamtejszych producentów są znane i cenione na całym świecie.
Mur powstał prawdopodobnie w 1945 roku. Zbudowali go żołnierze 3 Dywizji Strzelców Karpackich, którzy pozostali we Włoszech po zakończeniu II wojny światowej jeszcze przed ich demobilizacją w Wielkiej Brytanii w 1946 roku. Obecnie stanowi integralną część pomnika 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Jego rewitalizację nadzoruje i prowadzi Departament Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych. Działa on przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, sprawującym stałą opiekę konserwatorską nad Polskim Cmentarzem Wojennym na Monte Cassino. W ramach dotąd przeprowadzonych działań usunięto tkankę grzybiczną niszczącą trawertyn, czyli kamień wykorzystany do budowy muru, oraz odtworzono inskrypcje na pomniku. Prace konserwatorskie zostaną podjęte na nowo. (PAP)
Autor: Karolina Duszczyk
Najlepsze i najtańsze wykrywacze metalu na początek jak i dla profesjonalisty!
![](https://www.zwiadowcahistorii.pl/wp-content/uploads/2021/01/konserwacja-i-czyszczenie-monet-1024x310.jpg)