Międzynarodowy zespół badaczy pod kierunkiem naukowców z UW odkrył w Szkocji miejsce, gdzie świetnie reprezentowana jest granica geologiczna pomiędzy dwoma piętrami okresu jurajskiego – oksfordem i kimerydem – informuje UW. Odkrycie uhonorowano tzw. Złotym gwoździem.
Międzynarodowa Unia Nauk Geologicznych (IUGS) – niezależna organizacja naukowa zrzeszająca ponad 120 państw – oficjalnie zatwierdziła ustanowienie granicy geologicznej dwóch pięter jury górnej – oksfordu i kimerydu. Odkrycie to zostało dokonane w miejscowości Flodigarry na wyspie Skye w Szkocji. I zostało zatwierdzone tzw. Złotym gwoździem, który jest wyznacznikiem miejsc o szczególnej wartości historycznej i geologicznej dla planety – poinformowano w komunikacie na stronie UW.
Od 20 lat prace geologiczne na tym obszarze prowadziła międzynarodowa grupa badawcza pod kierunkiem prof. Andrzeja Wierzbowskiego z Wydziału Geologii UW. W pracach zespołu brali udział również: prof. Bronisław Andrzej Matyja i dr hab. Marcin Barski z UW oraz inni badacze z Polski, Wielkiej Brytanii, Rosji, Niemiec, Francji, Hiszpanii i USA.
Ustanowienie w Szkocji „Złotego gwoździa” oznacza, że zespół odkrył miejsce najbardziej reprezentatywne na Ziemi dla granicy pomiędzy dwoma piętrami geologicznymi.
„Każda dziedzina nauki dąży do tworzenia definicji. W geologii jednym z pojęć definiujących jest właśnie granica geologiczna. Cieszymy się, że przyczyniliśmy się do systematyzacji tego obszaru naukowego” – podkreśla cytowany w komunikacie UW uczestnik badań dr hab. Marcin Barski.
Ustanowiona u wybrzeży Szkocji granica leży u podstawy ściany klifu. Jej zdefiniowanie możliwe było na podstawie analizy amonitów i mikroplanktonu, badań izotopowych i magnetostratygraficznych.
„Granica nie zawsze musi być widoczna gołym okiem na podstawie występujących skał. Czas geologiczny jest wyznaczany przede wszystkim przez zmiany grup skamieniałości, ich pojawienie się i zanik” – wyjaśnia dr hab. Marcin Barski.
Publikacja dotycząca ustanowienia granicy geologicznej ukaże się w kolejnych miesiącach w czasopiśmie naukowym „Episodes”, wydawanym przez Międzynarodową Unię Nauk Geologicznych. Uroczystość wbicia „Złotego gwoździa” odbędzie w Szkocji w tym roku. Na tym obszarze planowane jest utworzenie rezerwatu przyrody.
Granica geologiczna – oficjalnie Global Stratotype Section and Point – GSSP (w tłum. „światowy wzorzec profilu i miejsca”) to strefa dzieląca dwie geologiczne jednostki czasowe (np. oksford i kimeryd), wyznaczona w konkretnym profilu geologicznym i w konkretnym miejscu.
Górna jura (część ery mezozoicznej) podzielona jest na trzy piętra: oksford, kimeryd oraz tyton. Oksford rozpoczął się ok. 163 mln lat temu i trwał do ok. 157 mln lat temu, a kimeryd 157 mln lat temu i zakończył się ok. 152 mln lat temu.
Więcej informacji na temat prowadzonych badań można znaleźć na stronie projektu, która prowadzona jest w języku angielskim.
PAP – Nauka w Polsce