Członkowie Stowarzyszenia Eksploracyjnego Na Rzecz Ratowania Zabytków Imienia św. Korduli odkryli wczesnośredniowieczny skarb srebrnych arabskich monet zwanych dirhamami.
Na dwa obiekty trafiliśmy z Mariuszem przypadkiem, sprawdzając, czy w ziemi nie ma pozostałości po krzyżach czy innych elementach nagrobków, robiąc oględziny jednego z poniemieckich cmentarzy przeznaczonego do planowanego uporządkowania, tak jak to miało miejsce w przypadku naszej zeszłorocznej akcji porządkowania grobowca rodziny von Flemming na Bukowej Górze k. Benic. Po odgarnięciu ściółki zauważyłem wystający szary obiekt. Okazał się on być częścią arabskiej monety zwanej dirhamem. Wiedziałem co to oznacza, ponieważ spotykałem się już wcześniej w swojej działalności z obiektami tego typu. Po chwili Mariusz zauważył druga monetę, tym razem w całości. Należy powiedzieć, że dirhamy występowały jako całe monety, a także połamane na kawałki, które również w tamtych czasach miały swoją wartość, i są zwane siekańcami – mówi Tomasz Rindfleisch, prezes zarządu Stowarzyszenia Im. Św. Korduli, jeden z odkrywców skarbu.
Tego typu monety na nasze tereny trafiały głównie dzięki wymianie handlowej. Kawałki takich numizmatów zwane siekańcami są niczym innym jak rozmienionymi na drobne monetami, w tamtych czasach liczył się kruszec i jego waga.
Według specjalisty od monet arabskich Grzegorza Arkuszewskiego większość tych monet została wybita pomiędzy IX a X wiekiem za panowania Kalifatu Abbasydów i irańskiej dynastii Samanidzi. Udało mu się już zidentyfikować kilka fragmentów monet, które są podpisane w galerii na dole artykułu.
Pasjonaci historii i poszukiwacze zabytków bardzo dobrze wiedzą, że jeden taki obiekt może być potraktowany jak przypadkowa zguba, ale dwa zapaliły w naszych głowach „lampkę ostrzegawczą”, że możemy mieć do czynienia z prawdziwym skarbem. Powiadomiliśmy więc odpowiednie osoby o znalezisku i złożyliśmy wniosek do WUOZ o zezwolenie na prace pod nadzorem archeologicznym ,a także pismo z prośbą o zgodę na prace do administratora terenu. Po przebrnięciu przez obwarowania prawne, mając w ręku wszystkie niezbędne dokumenty, rozpoczęliśmy prace badawcze – mówi Mariusz Polewczyński, współodkrywca skarbu.
Prace tego typu wymagają przygotowania logistycznego, dowiezienia niezbędnego sprzętu na badany teren, a także zorganizowania sobie obozowiska. Ogólnie teren jest dość trudno dostępny, większość ekwipunku od pewnego miejsca musieliśmy przenieść na plecach, ale to nic w porównaniu z tym jak nas ziemia za to hojnie obdarowała… Obóz został rozbity, wyznaczyliśmy wykop i następnego dnia, od rana rozpoczęliśmy prace pod nadzorem archeologicznym Dyrektora Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, p. Grzegorza Kurki. Dodatkowo wcześniej zapowiadana w prognozach wysoka temperatura, komary i inne owady skutecznie utrudniały nam życie. Ale to nic – dodaje Cezary Siomka, wiceprezes zarządu.
Początek nie zapowiadał się owocnie, przesialiśmy sporo ziemi z wierzchniej warstwy wykopu, ale bez rezultatu. Do momentu, gdy na sicie pojawiły się dwie ćwiartki monet arabskich. Od razu nasza motywacja wzrosła. Wraz z postępem prac przy ilości przesiewanego materiału, zaczęły pojawiać się kolejne fragmenty monet, niektóre przelatywały przez oczka sit, ale zostały namierzone wykrywaczami metalu. W ten sposób uniknęliśmy strat – mówi Dariusz Brzeziński, Skarbnik Stowarzyszenia.
Po usunięciu pierwszej warstwy z całego wykopu, przystąpiliśmy do sondowania drugiej warstwy. Wykrywacze metali zaczęły dawać nieśmiałe dźwięki w zakresach, które jasno nam mówiły, że to nie koniec, że ta ziemia kryje jeszcze więcej drobnych srebrnych obiektów. Dodatkowo wyłonił się fragment glinianego dzbanka, ozdobiony wzorem. Według wstępnych ustaleń – słowiańskim – relacjonuje Daniel Kwaśniak vel Kwaśniewski, członek stowarzyszenia.
Stowarzyszenie im. św. Korduli działa od ponad roku i na swoim koncie ma już wiele sukcesów. Dowodem na to są liczne zabytki prezentowane w kamieńskim Muzeum. Obecne badania prowadzone przez Stowarzyszenie przynoszą niezwykłe odkrycia. Skarb wczesnośredniowiecznych monet jest tego przykładem. Działania podejmowane przez członków Stowarzyszenie wzbogacają znacznie wiedzę na temat historii naszej małej lokalnej ojczyzny. Cieszę się, że w obecnych czasach są pasjonacji, którzy poświęcają swój czas i angażują się w lokalne inicjatywy, które nam, społeczeństwu, przynoszą wymierne korzyści – Grzegorz Kurka, Dyrektor MHZK
Członkowie stowarzyszenia z racji że mają pozwolenie na pracę na całym okolicznym terenie, prowadzili systematyczne badania sondażowe w okolicy odkrytego skarbu. W trakcie nich Mariusz jeden z pasjonatów, znalazł niemiecki karabin Mauser 98K z okresu II Wojny Światowej, posiadający zamek. Nieopodal tego trafienia leżał kolejny zamek, również od karabinu Mauser.
Podsumowując: pierwszy etap prac trwał od piątku 28 czerwca do niedzieli 30 czerwca br. W tym czasie hobbyści wspólnie z archeologami uratowali, bo tak to należy nazwać… skarb monet arabskich który liczy około 70 obiektów oraz fragment glinianego naczynia z falistym zdobieniem. Poszukiwaczom udało się również odnaleźć relikt z II Wojny Światowej – prawie kompletny karabin Mauser 98K oraz zamek do drugiego takiego karabinu.
Dalsze prace, polegające na identyfikacji skarbu, przeprowadzone zostaną już przez ekspertów, którzy ustalą dokładnie datę oraz miejsce ich wybicia. Ale to nie koniec. W najbliższym czasie odbędzie się drugi etap prac. Jak podają odkrywcy na chwilę obecną teren jest zabezpieczony i monitorowany. W myśl przepisów aktualnie obowiązującego prawa, poszukiwanie zabytków, bez zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności do lat 8. Jeśli jesteście ciekawi jak takie pozwolenie zdobyć zapraszam was na mój film w serwisie YouTube gdzie omawiam ten temat.
Samanidzi, emir Ahmad b. Isma’il (295-301 AH=907-913 AD), kalif Al-Muqtadir billah (295-320 AH=908-932 AD)
Lata tej ery oznacza się skrótem AH (od łac. Anno Hegira – rok hidżry)
Środkowa moneta została wybita w kaukaskiej mennicy Barda’a (współczesny Azerbejdżan):
Dynastia Abbasydów, kalif Al-Mu’tamid Alallah (256-279 AH) + książę (brat kalifa) Al-Muwaffaq Billah (262-278 AH), mennica برذعة / Barda’a [27]7 AH = 890/91 AD.
Stowarzyszenie Eksploracyjne Na Rzecz Ratowania Zabytków Imienia św. Korduli Tomasz Rindfleisch, Marusz Polewczyński, Daniel Kwaśniak vel Kwaśniewski, Cezary Siomka, Dariusz Brzeziński, Przemysław Siomka, Tomasz Polewczyński, Damian Tomczyk, Waldemar Kwaśniak vel Kwaśniewski, Katarzyna Liszkowska, Jolanta Igras, Kinga Igras
Chcielibyśmy podziękować Panu Mariuszowi Jarząbkowi z firmy POLZONE, dystrybutorowi sprzętu elektronicznego amerykańskiej firmy QUEST METAL DETECTORS za udostępnienie urządzeń elektronicznych, które wykorzystaliśmy do badań. Stanowiły one nieocenioną pomoc w przedsięwzięciu.
